Łożyska kombinowane

Zasada działania i budowa

Najczęściej spotykane konfiguracje łożysk kombinowanych to:

• łożyska igiełkowo-kulkowe – łożysko igiełkowe do przenoszenia obciążeń promieniowych połączone z jednorzędowym łożyskiem kulkowym oporowym,
• łożyska igiełkowo-walcowe – łożysko igiełkowe z elementem walcowym, które odpowiada za przenoszenie sił osiowych.

Elementy toczne obu sekcji pracują niezależnie, ale są osadzone wspólnie w jednej obudowie lub układzie montażowym, co umożliwia kompaktowe podparcie zespołu wału i oprawy.

Zalety łożysk kombinowanych

• Dwukierunkowa funkcjonalność – jednoczesne przenoszenie sił promieniowych i osiowych,
• Oszczędność miejsca – mniejszy rozmiar w porównaniu do oddzielnych łożysk,
• Redukcja liczby elementów montażowych,
• Uproszczony montaż – jedno łożysko zamiast dwóch,
• Zwiększona sztywność i trwałość całego układu.

Oznaczenia i podział

W zależności od typu elementów tocznych oraz producenta, łożyska kombinowane występują pod różnymi symbolami:

• Łożyska igiełkowo-kulkowe – oznaczenia: NKIA, NKIB, NX, NKX
• Łożyska igiełkowo-walcowe – oznaczenia: NKXR

Każde z tych rozwiązań posiada odmienne właściwości – w zależności od kierunku przenoszonych obciążeń osiowych, zastosowania koszyków, sposobu smarowania oraz obecności pierścieni dystansowych lub oporowych.

Typowe zastosowania

Łożyska kombinowane są stosowane wszędzie tam, gdzie wymagane jest przenoszenie zarówno sił promieniowych, jak i osiowych, a jednocześnie ograniczona jest przestrzeń montażowa:

Diagnostyka i eksploatacja

Łożyska kombinowane, mimo swojej zwartej budowy, wymagają regularnej kontroli stanu technicznego. W zależności od warunków pracy (prędkość, obciążenia, zapylenie, temperatura), mogą być narażone na przyspieszone zużycie. Do najczęstszych objawów nieprawidłowej pracy należą:

• hałas i szumy w obszarze łożyskowania,
• podwyższona temperatura pracy,
• zwiększony luz promieniowy lub osiowy,
• obecność opiłków metalu w smarze,
• nadmierne zużycie bieżni lub elementów tocznych.

Zalecenia eksploatacyjne

• stosowanie odpowiedniego smaru w zależności od prędkości i obciążenia,
• kontrola osiowego napięcia montażowego w łożyskach z oporem jednostronnym,
• właściwe pasowanie – tolerancje montażowe wpływają bezpośrednio na trwałość łożyska,
• przestrzeganie zasad czystości i smarowania w procesie montażu,
• w aplikacjach o dużym zapyleniu – rozważenie łożysk z uszczelnieniami.

Porównanie z tradycyjnym układem łożysk oddzielnych

Uwagi końcowe

Łożyska kombinowane są rozwiązaniem, które łączy w sobie oszczędność miejsca, uproszczenie montażu i zwiększoną funkcjonalność. Ich prawidłowy dobór – zarówno pod kątem konfiguracji, jak i warunków eksploatacyjnych – pozwala na znaczące zwiększenie trwałości maszyn oraz zoptymalizowanie konstrukcji mechanicznych.

W kolejnych kategoriach znajdą się szczegółowe opisy dwóch głównych grup:

• Łożyska kombinowane igiełkowo-kulkowe,
• Łożyska kombinowane igiełkowo-walcowe.

Sprawdź również

• Łożyska kombinowane Igiełkowo kulkowe
• Łożyska kombinowane Igiełkowo walcowe
• Łożyska przemysłowe, toczne
• Łożyska kulkowe
• Łożyska stożkowe
• Łożyska walcowe
• Łożyska baryłkowe
• Łożyska igiełkowe
• Łożyska ślizgowe
• Rolki prowadzące